Gjuha nuk është vetëm një mjet komunikimi; është thelbi i kulturës, historisë dhe identitetit tonë. Ndërsa ne jetojmë në një botë që ndryshon me shpejtësi, bëhet gjithnjë e më e rëndësishme të ruajmë dhe t’i kalojmë brezit të ri trashëgiminë tonë të pasur gjuhësore. Ne kemi një përgjegjësi kolektive për të siguruar që fëmijët tanë jo vetëm të flasin, por edhe të kuptojnë dhe vlerësojnë thellësisht gjuhën e tyre amtare. Gjuhen e dashur shqipe.
Këtu janë disa arsye bindëse pse duhet të inkurajojmë dhe të marrim pjesë aktive për të ndihmuar brezin e ri të mësojë gjuhën amtare:
Trashëgimia kulturore: Gjuha jonë është zemra dhe shpirti i kulturës sonë. Ajo mbart brenda saj historitë, traditat dhe mençurinë e të parëve tanë. Duke mësuar gjuhën tonë amtare, ne sigurojmë që kjo trashëgimi kulturore të mbetet e paprekur dhe që brezat e ardhshëm të mund të lidhen me rrënjët e tyre.
Identiteti dhe përkatësia: Gjuha është një mjet i fuqishëm për të nxitur ndjenjën e identitetit dhe përkatësisë. Kur një fëmijë mëson gjuhën e tij amtare, ai lidhet më thellë me komunitetin e tij dhe ndjen një ndjenjë më të fortë përkatësie. Kjo lidhje rrit vetëvlerësimin dhe identitetin e tyre.
Aftësitë e përmirësuara njohëse: Studimet kanë treguar se të qenit dygjuhësh ose shumëgjuhësh ka përfitime njohëse. Mësimi i një gjuhe amtare krahas gjuhëve të tjera mund të rrisë aftësitë njohëse të fëmijës, aftësitë për zgjidhjen e problemeve dhe kreativitetin.
Aftësitë e përmirësuara të komunikimit: Aftësia në gjuhën amtare shpesh çon në aftësi më të mira komunikimi në të gjitha gjuhët. Kjo mund të jetë veçanërisht e dobishme në një botë të globalizuar ku shumëgjuhësia është gjithnjë e më e vlefshme.
Ruajtja e diversitetit gjuhësor: Bota po humbet gjuhët me një shkallë alarmante. Duke u siguruar që gjuha jonë amtare të vazhdojë të flitet dhe të mësohet, ne kontribuojmë në përpjekjet globale për të ruajtur diversitetin gjuhësor. “… Shqiptarët flasin një nga gjuhët më antike dhe më të bukura të botës. Gjuhët e ngjashme me Shqipen janë zhdukur disa mijëra vite më pare dhe nuk fliten më në asnjë vend të tokës. Ato janë të gjitha gjuhë të vdekura, ndërsa gjuha e jonë jeton e flitet akoma sot, si në kohën e Pellasgëve…” ( Sami Frasheri )
Përparësitë e karrierës: Shumë karriera sot vlerësojnë individët që janë të aftë në shumë gjuhë. Duke mësuar gjuhën e tyre amtare, fëmijët tanë janë të pajisur më mirë për tregun e ndryshëm të punës në të ardhmen.
Nxitja e përfshirjes: Mësimi i gjuhës së tyre amtare brezit të ri i ndihmon në krijimin e një shoqërie më gjithëpërfshirëse. Ai mundëson komunikimin midis brezave dhe inkurajon respektin dhe mirëkuptimin e ndërsjellë. Cfarë kënaqësie merr brezi i tretë kur arrin të dëgjoje zërin e nipit e mbesës në anën tjetër të kontinentit kur belbëzon, reciton e komunikon në gjuhën e gjyshit e gjyshes.
Për të mbështetur përpjekjet për t’i mësuar gjuhën tonë amtare brezit të ri, ne mund të:
Promovojmë klasat e gjuhës: duke inkurajuar dhe marre pjesë në klasat e gjuhës me bazë komunitetin, qoftë në shkolla apo qendra kulturore.
Festojmë ngjarje kulturore: duke përqasur ngjarje kulturore që rrotullohen rreth gjuhës, tregimit dhe traditave.
Krijojmë burime mësimore: duke zhvilluar dhe shpërndare per shembull libra, video dhe materiale edukative që e bëjnë mësimin e gjuhës amtare argëtuese dhe tërheqëse.
Inkurajojme bisedat familjare: duke nxitur një mjedis ku familjet flasin gjuhën e tyre amtare në shtëpi. Përvoja e parë e mësimit të gjuhës së një fëmije ndodh se pari brenda familjes së tyre.
Mbështetje e edukimin dygjuhësh: te mbështesim arsimin dygjuhësh ose shumëgjuhësh në shkolla për të siguruar që gjuha jonë amtare të marrë njohjen që meriton.
Ruajtja e gjuhës amtare është një investim në të ardhmen. Është një akt dashurie dhe respekti për kulturën dhe trashëgiminë tonë. Le të bashkohemi si një komunitet për të siguruar që brezi i ardhshëm të çojë përpara pishtarin e gjuhës sonë, duke mbajtur gjallë traditat tona për brezat që do të vijnë. Së bashku, ne mund të bëjmë një ndryshim dhe t’i fuqizojmë fëmijët tanë me dhuratën e gjuhës së tyre amtare. Shqiptarët flasin një nga gjuhët më antike dhe më të bukura të botës. Gjuha indoeuropiane më e lashtë ”…Bota që kur është zënë, Shqipëria gjallë ka qenë, pellasgë u thoshin më parë, më së fundi Shqipëtar, gjuha që e flisnin perënditë atë e flisnin dhe pellasgjitë, atë e kanë dhe Shqiptarët siç e kishin dhe të parët” shruante Petro Zheji, e si ne të mund të rrimë të heshtur para një detyrimi për brezat e rinj që gëzojnë të mësojnë të ëmblën gjuhë SHQIPE…
Tana Spirollari
Mësuese
Gjuhës frënge e shkencave shoqerore
Ottawa, Canada